Dlaczego?

Stowarzyszenie od początku swojego istnienia stanowi najważniejszego sojusznika uczniów w walce o przestrzeganie ich praw i należyte, podmiotowe traktowanie, na jakie zasługują. Aby poznać skalę problemu i móc o to oprzeć plany dot. działalności organizacji, w latach 2019 i 2020 przeprowadzaliśmy wśród uczniów anonimową ankietę traktującą o podstawowych aspektach nauki i życia w społeczności szkolnej, z naciskiem na traktowanie uczniów przez pedagogów. Pytania dotyczyły zarówno ogólnych odczuć i doświadczeń, jak również precyzyjnie kwestii dot. uczęszczania na zajęcia religii albo wymagania tzw. „obiegówek”.

Wyniki przeprowadzonej ankiety są druzgocące, bo tylko 23,2 % wszystkich ankietowanych odpowiedziało, że nie spotkało się ze strony nauczycieli z poniżającym traktowaniem uczniów. Pozostałe 76,8 % w istocie się spotkało. Odnosząc się do kwestii zwracania uczniom uwagi ze względu na ich wygląd jest tylko pozornie lepiej, bo 34,1 % tego doświadczyła. Poza tym przeprowadzona ankieta sygnalizuje o ciągłej ważności problemów związanych z konkretnymi sferami działania szkół, właśnie z „obiegówkami” czy innymi przewinieniami.

Poza przeprowadzonym przez Stowarzyszenie badaniem można z powodzeniem odwołać się do Analizy Potrzeb Młodzieży Województwa Zachodniopomorskiego (zrealizowanym przez jednostkę oraz organ opiniodawczy samorządu województwa), gdzie przy pytaniu dotyczącym szkoły ankietowany miał wskazać jedną z 5 ilustracji, która mu się ze szkołą kojarzy. Poza wskazaniami np. zdjęcia sali lekcyjnej, aż 22,56 % młodych wybrało grafikę z wyraźnie przejętym, zestresowanym, samotnym nastolatkiem. Zdjęcie to symbolizuje problemy dotykające młodzież w edukacji i osamotnienie z problemem. Poza tym blisko jedna czwarta uczniów zauważyła w swoim otoczeniu dyskryminację ze względu na płeć, orientację, rasę, wyznanie albo niepełnosprawność, gdzie najczęstszym miejscem tego typu zjawisk była szkoła.

W województwie podlaskim Młodzieżowy Sejmik Województwa Podlaskiego przeprowadził własną diagnozę, według której uczniowie białostockich szkół w 80 % doświadczyli albo byli świadkami łamania praw ucznia co (niestety) pokrywa się z badaniem SUS. Dobrą wiadomością jest, że uczniowie coraz lepiej rozpoznają rzeczywiste łamanie ich praw, jednak trzeba zapewnić im również odpowiednią i profesjonalną pomoc.

Przywołane badania i szacunki podkreślają dwuaspektowość problemu, gdzie źródłem dyskryminacji i prześladowania może być zarówno nauczyciel, jaki i rówieśnik. Praw ucznia nie można bowiem definiować tylko przez prawo do rzetelnej edukacji ze strony nauczycieli i ich kompetentnego podejścia, ale również wolności od prześladowania ze strony rówieśników, przed którym szkoła również powinna chronić i natychmiast reagować.

Łamanie praw ucznia w całym swym wymiarze nie wynika tylko z intencjonalnych działań, bo do tego dochodzi nieświadomość/przyzwyczajenie dorosłych do pewnych kwestii, niedostateczne podkreślanie problemu, negowanie niektórych spraw jako bezzasadne albo niewymagające uwagi.

Co?

Zobacz podstronę Działania projektowe.

Dla kogo?

Działania projektowe skierowane są do:

1. uczniów wszystkich typów szkół,
2. rodziców uczniów,
3. nauczycieli i dyrektorów,
4. ekspertów, naukowców, metodyków,
5. decydentów.

Uczniowie mogą stale liczyć na nasze wsparcie we wszelkich problemach szkolnych. Niesprawiedliwe ocenianie, krytyka ze względu na wygląd niezgodny ze statutem, wymuszanie niepotrzebnych składek to tylko przykłady sytuacji, w których pomożemy. Można się z nami kontaktować e-mailowo (link), komentując w grupie społecznościowej na Facebooku (link), zapraszamy również do udziału w konsultacjach online oraz stacjonarnych w Waszym mieście (link). Poza interwencjami i pomocą w formie doradztwa, będziemy edukować i instruować uczniów podczas tematycznych szkoleń – również online lub stacjonarnie.

Rodzice również mogą nas prosić o podejmowanie interwencji czy kontrolę szkolnych dokumentów, jeśli ci zauważą podejrzane przepisy. Podobnie jak uczniowie, będą odbiorcami działań szkoleniowych i edukacyjnych.

Kadra pedagogiczna, w tym dyrektorzy, powinni mieć wyrobiony pogląd na stosowanie prawa oświatowego i znać je w choćby minimalnym stopniu. Poza tym należy im przekazać warte przyswojenia kanony dobrych praktyk i właściwego postępowania wobec młodych obywateli.

Planowana publikacja naukowa zawierająca nowsze, opisane badanie oraz artykuły tematyczne będzie stanowić ważny punkt odniesienia w dyskusji publicznej nt. stanu oświaty w kraju, traktowania uczniów i najważniejszych kierunków zmian. W tym zakresie pragniemy dotrzeć, poza wspomnianymi grupami, również do ekspertów i decydentów, których udział jest ostatecznie niezbędny w systemowym wprowadzaniu zmian w oświacie.

---