W tym wpisie krótko i przejrzyście wyjaśniamy, czym jest, a czym na pewno nie jest nauczanie zdalne prowadzone w czasie, gdy działalność dydaktyczna szkół jest zawieszona.

Sytuację analizujemy w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 410).

To rozporządzenie obowiązuje do 24 marca. Do tego dnia należy postępować zgodnie z jego przepisami. Poniższa interpretacja ma zastosowanie również w przypadku ocen wystawianych po 24 marca – jeśli bowiem dotyczą one prac zadanych w dniach 12-24 marca, to nie mogą być ocenione.

Zasady obowiązujące od 25 marca – przeczytaj analizę.

Co oznacza zawieszenie działalności dydaktycznej szkół?

W trakcie zawieszenia działalności dydaktycznej szkół:

• szkoła nie prowadzi zajęć edukacyjnych (ani w budynkach szkół, ani za pomocą środków komunikacji elektronicznej),
• szkoła nie prowadzi oceniania uczniów (można jedynie wpisać oceny za zadania i sprawdziany, które odbyły się przed 12 marca, a po prostu nauczyciel nie miał jeszcze okazji poinformować uczniów o zdobytych przez nich ocenach),
• zadania przesyłane przez nauczycieli w ramach tzw. nauczania zdalnego nie mogą mieć charakteru obligatoryjnego, ich wykonanie bądź niewykonanie nie może być podstawą do wystawienia oceny ani w trakcie zawieszenia działalności dydaktycznej, ani po jej ustaniu,
• udział w „lekcjach” organizowanych w ramach nauczania zdalnego nie może mieć dla uczniów charakteru obligatoryjnego, w szczególności nieuczestniczenie w tych „lekcjach” nie może być podstawą do wpisywania nieobecności na zajęciach,
• zadania i tematy realizowane w ramach nauczania zdalnego mogą dotyczyć tylko tych partii materiału, które zostały już omówione i powinny służyć utrwaleniu i powtórzeniu zdobytych już wiadomości,
• nauczyciele nie mogą realizować nowych tematów albo też zlecać uczniom samodzielnego opracowania takich tematów.

Bardzo mocno podkreślamy, że ograniczenie funkcjonowania niektórych publicznych i niepublicznych jednostek systemu oświaty, o którym mowa § 2 przedmiotowego rozporządzenia, jest dookreślone w § 3 rozporządzenia, który mówi, że polega ono na zawieszeniu przez szkoły prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.

Zwłaszcza nie należy tych przepisów rozumieć tak, że działalność dydaktyczna jest tylko ograniczona i można ją prowadzić w ograniczonym zakresie (zdarzały się takie interpretacje ze strony osób, które opierały się tylko i wyłącznie na § 2 rozporządzenia). Działalność dydaktyczna, podobnie jak wychowawcza i opiekuńcza, są całkowicie zawieszone i szkoła nie może takiej działalności prowadzić.

Ograniczenie funkcjonowania szkół polega na tym, że z katalogu różnych działalności szkół, całkowicie zawiesza się działalność dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, a pozwala się na prowadzenie wszelkiej innej działalności. To jest właściwe rozumienie pojęcia czasowego ograniczenia funkcjonowania niektórych publicznych i niepublicznych jednostek systemu oświaty.

Co to jest działalność dydaktyczna?

Z pomocą w określeniu tego, czym jest działalność dydaktyczna, przychodzi art. 109 ustawy Prawo oświatowe – a jest to przede wszystkim prowadzenie zajęć edukacyjnych. Zawarty w art. 109 katalog nie ma charakteru zamkniętego, więc wyliczenie to nie wskazuje jedynych możliwych form działalności dydaktycznej.

Zawieszenie zajęć edukacyjnych implikuje, że nie można prowadzić żadnej działalności nierozerwalnie złączonej z zajęciami edukacyjnymi. Skoro nie ma zajęć edukacyjnych, nie ma też innych form działalności dydaktycznej, która odbywają się na zajęciach i w czasie zajęć.

Nie można przeprowadzać sprawdzianów, zadawać obowiązkowych do wykonania zadań ani ich oceniać. Nie można też sprawdzać obecności – i mimo że to powinno wydawać się oczywiste, to niestety w niektórych szkołach od uczniów oczekiwano obecności na nieobowiązkowych lekcjach online, a nieobecności te odnotowywano w dzienniku, mimo że żadnych zajęć, które uwzględnia się w dzienniku lekcyjnym, nie było.

Co robić, gdy szkoła nie przestrzega przepisów?

Jeśli dyrektor szkoły wydał komunikat, w którym informował, że będzie prowadzone ocenianie i/lub zajęcia online będą obowiązkowe, należy poinformować właściwe kuratorium oświaty.

Jeśli poszczególni nauczyciele prowadzą ocenianie i/lub obowiązkowe zajęcia edukacyjne, mimo że komunikat dyrektora szkoły na to nie pozwala lub jeśli nie ma komunikatu dyrektora szkoły, należy o tym poinformować dyrektora szkoły i wezwać go do natychmiastowej interwencji. Jeśli to nie poskutkuje, sprawę należy przekazać do właściwego kuratorium.

Jeśli w trakcie zawieszenia działalności dydaktycznej szkół otrzymałaś/eś:

• ocenę,
• wpis o nieobecności,
• uwagę,

to niezwłocznie zwróć się do dyrektora szkoły z wnioskiem o usunięcie oceny, nieobecności czy uwagi. Jeśli dyrektor nie zainterweniuje, sprawę należy przekazać do właściwego kuratorium oświaty.

Na naszej stronie do pobrania są:

• wzór pisma do dyrektora w szkoły ws. niezgodnego z prawem prowadzenia obowiązkowych zajęć dydaktycznych (wzór nr 4),
• wzór pisma do dyrektora szkoły o podjęcie działań zmierzających do usunięcia wpisanych niezgodnie z prawem ocen i nieobecności (wzór nr 5).

Jakie działania podjęło stowarzyszenie?

Stowarzyszenie zwróciło się do Ministra Edukacji Narodowej z pismem ws. prowadzenia bieżącego oceniania w trakcie zawieszenia działalności dydaktycznej szkół.

Nie otrzymaliśmy jak na razie odpowiedzi, ale minister Dariusz Piontkowski nagrał wideo, w którym mówi m. in. o tym, że nie można prowadzić oceniania uczniów.

Ponadto wystosowaliśmy pisma do każdego Kuratora Oświaty.

Po naszej interwencji Kuratoria Oświaty w Kielcach i Opolu wydały komunikaty, w których słowo w słowo powtarzają za nami to, czego w trakcie zawieszenia działalności dydaktycznej nie można robić.

Komunikat Świętokrzyskiego Kuratora Oświaty z dn. 18.03.2020 r.

Ponadto Świętokrzyski Kurator Oświaty w piśmie skierowanym do nas pisze, że:

• na bieżąco podejmuje działania zmierzające do zapewnienia przestrzegania prawa w związku z zawieszeniem zajęć,
• sytuacja w szkołach jest na bieżąco monitorowana przez pracowników kuratorium,
• pracownicy kuratorium są gotowi do zdecydowanego reagowania na każdy przejaw niestosowania się przez szkoły do obecnie obowiązującego prawa,
• zdalne nauczanie jest na dzień dzisiejszy dobrą wolą uczniów, rodziców i nauczycieli.

Komunikat Opolskiego Kuratora Oświaty z dn. 19.03.2020 r.

Komunikaty wydały również:

• KO w Rzeszowie,
• KO w Szczecinie,
• KO w Warszawie.

Zachęcamy do bieżącego śledzenia naszej działalności na Facebooku.

---

Obraz Nino Carè z Pixabay