Otrzymaliśmy niedawno odpowiedź na nasze pismo skierowane do Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej w sprawie statutu Zespołu Szkół i Placówek Artystycznych w Nysie. To dla nas wspaniały przedświąteczny prezent, bo chociaż organ nie podzielił w niektórych aspektach naszego stanowiska – to jednak bardzo szeroko i konkretnie wypowiedział się w temacie kwestionowanych przez nas postanowień. W tym artykule dokonamy omówienia najważniejszych i najciekawszych punktów naszej interwencji.

Termin dwóch tygodni, aby napisać pracę. Inaczej jedynka!

Statut ZSiPA w Nysie co prawda przewidywał, że za niestawiennictwo na sprawdzianie nie można wstawić uczniowi oceny niedostatecznej, ale jeżeli uczeń nie nadrobi tego braku w ciągu dwóch tygodni od momentu przyjścia do szkoły – wtedy już można. Zakwestionowaliśmy to postanowienie powołując się na naruszenie art. 44zd ust. 3 ustawy o systemie oświaty (do szkół innych niż artystyczne zastosowanie miałby art. 44b ust. 3 u.s.o.). Zgodnie z nim, ocenianie polega przede wszystkim na rozpoznawaniu wiedzy i umiejętności ucznia, a więc nie można stwierdzić jakie wiadomości uczeń opanował, jeżeli ich sprawdzenie nie było możliwe.

Takie stanowisko podzielił Dyrektor CEA, wskazując:

[…] Należy zgodzić się ze stanowiskiem Stowarzyszenia, że powyższe działanie szkoły powoduje brak możliwości rozpoznania poziomu i postępów w opanowaniu materiału przez ucznia. Jednocześnie należy podkreślić, że nieobecność ucznia (nawet nieusprawiedliwiona) w terminie, w którym odbywa się praca pisemna nie daje podstaw do wystawienia jakiejkolwiek oceny z danego przedmiotu. Nie jest bowiem możliwe w takiej sytuacji rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności zgodnie z przywołanym art. 44zd ust. 3 ustawy o systemie oświaty.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Okazuje się, że powyższa praktyka jest niezgodna z prawem – ale niezaliczenie sprawdzianu może rodzić inne problemy w przypadku, gdy uczeń regularnie opuszcza sprawdziany lub z nich ucieka. Wskazać należy, iż podstawowym obowiązkiem ucznia jest nauka – jeśli go nie wypełnia albo lekceważy, wtedy konsekwencje na gruncie oceny zachowania lub kar statutowych są uzasadnione.

Jest i mało litościwa „ona” – średnia ważona.

Mało litościwa nie bez powodu – ileż to razy się zdarzyło, że uczeń mógłby mieć wyższy stopień, ale bariera w postaci średniej ważonej skutecznie blokowała mu do tego drogę? Posiadał wiedzę a może nawet brał udział w konkursach przedmiotowych, jednak marzenia o wyższej ocenie pozostały tylko marzeniami, gdyż cyferki w dzienniku matematycznie wyliczały, że nie zasługuje na nią. Bez cienia wątpliwości, jest to problem – oceny, które w sposób symboliczny mają obrazować wiedzę ucznia, stają się głównym kryterium do ustalenia oceny końcowej i sam ten proces pozostaje wyłącznie formalnością. Na niedomiar złego, tzw. wagi poszczególnych form sprawdzania wiedzy upośledzają ewaluację osiągnięć ucznia. Stanowi to naruszenie przytoczonego wcześniej art. 44zd ust. 3 / art. 44b ust. 3 u.s.o., bowiem nauczyciel traci autonomię w zakresie ustalenia ostatecznej oceny i nie może odbiegnąć od sztywnego kryterium.

W tej kwestii również mamy zgodne poglądy z Centrum Edukacji Artystycznej, które skutkowały uchyleniem wadliwego postanowienia. A oto fragment odpowiedzi:

Zgodnie z treścią art. 44zd ust. 3 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, w przypadku szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne, ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole artystycznej programów nauczania. Stosowanie tzw. „średniej ważonej” nie jest zgodne z przywołanym przepisem ustawy i należy zgodzić się ze stanowiskiem Stowarzyszenia, że mogłoby również skutkować niesprawiedliwym ocenianiem uczniów.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Nie mogło też zabraknąć prób statutowego nałożenia obowiązków na osoby trzecie…

…i obie były tylko próbami, bo w świetle obowiązujących przepisów nie mogą mieć miejsca!

Statut sprawujący pieczę nad rodzicem

Pierwszym zobowiązanym był rodzic albo opiekun prawny, który na podstawie statutu musiał się skontaktować z nauczycielem celem zapoznania się z proponowaną oceną, jeśli w dniu jej ustalania, ucznia nie było na zajęciach.

Aktualnie obowiązujące przepisy nie przewidują podstawy prawnej do normowania w statucie obowiązków rodziców/opiekunów prawnych uczniów uczęszczających do szkoły. Ustawodawca w przepisach ustawy – Prawo oświatowe (w szczególności art. 98 ust. 1 pkt 17 oraz art. 99) przewiduje uprawnienie do określania w statucie szkoły obowiązków uczniów. Ustawa nie zawiera natomiast analogicznych regulacji odnoszących się do rodziców czy też opiekunów prawnych. W związku z powyższym w obecnym stanie prawnym nie ma możliwości, aby statut szkoły regulował katalog obowiązków dotyczących rodziców […].

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Postanowienie statutu zostało zatem uchylone.

System odwoławczy od kar statutowych

Drugim zobowiązanym był organ nadzoru pedagogicznego, który na podstawie statutu miał rozpatrywać odwołanie od decyzji dyrektora na skargę złożoną przez pełnoletnich uczniów i rodziców bądź opiekunów – czyli tak jak II instancja sądu!

Dyrektor CEA stwierdził, że prawo do składania skarg wynika z art. 98 ust. 1 pkt 17 ustawy Prawo oświatowe, a jego realizacja musi być zgodna z przepisami działu VIII ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. Z tych przepisów wynika, iż skargi rozpatruje się na poziomie wewnątrzszkolnym i bezpodstawne jest określanie w statucie szkoły obowiązków w powyższym zakresie dotyczących organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Brak jest również podstaw, aby poprzez statut zobowiązać do czegokolwiek jakikolwiek inny organ pozaszkolny.

Temat opuszczania terenu szkoły wymaga dalszych debat

Próbowaliśmy przekonać CEA, że uczeń powinien mieć możliwość opuszczenia szkolnych murów w czasie przerwy czy „okienka”. Powoływaliśmy się nawet na art. 52 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi: Każdemu zapewnia się wolność poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu. Wskazaliśmy, że nie można zakładać, iż przebywanie ucznia poza terenem szkoły jest równoznaczne z brakiem bezpieczeństwa i narażaniem na zagrożenie. Przytoczyliśmy także przepisy art. 43 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, które stanowi, że już siedmioletnie dzieci mogą same korzystać z dróg publicznych. Skoro siedmioletnie dziecko – w rozumieniu przepisów – ma świadomość tego, jak zachować się na drodze, analogicznie można uznać, że młodzież też to wie. A przecież interwencja dotyczy szkoły średniej, gdzie kształcą się licealiści! To już prawie (albo już!) dorośli ludzie, którzy sami docierają do szkoły i opuszczają ją po zajęciach, a nawet dojeżdżają do niej własnym samochodem.

Zwróciliśmy też uwagę na niebywałą sankcję nakładaną na ucznia, a mianowicie jeśli opuści on teren szkoły bez zezwolenia, wtedy odbierana jest mu karta dostępu. Mogło by się wydawać, że taka kara jest w sumie całkiem przyjemna z oczywistego powodu, ale z mocy przepisów niedozwolona. Uczeń ma prawo i obowiązek uczestniczenia w zajęciach, jest to gwarantowane chociażby artykułem 70 Konstytucji RP, a więc każdy statut szkolny musi ten fakt uszanować i nie może stosować rozwiązań, które by przeszkodziły podopiecznym w realizowaniu tego prawa i obowiązku.

Co ciekawe – podobny temat poruszaliśmy przy okazji konkursu na Statutowy Absurd Roku 2021 i dotyczył warszawskiej szkoły, która słynie m.in. z imponująco wysokich wyników maturalnych. Bardzo zachęcamy do zapoznania się z ideą naszego konkursu.

Dyrektor CEA stwierdził, że bezpieczeństwo jest najważniejsze i przytoczył przepisy art. 68 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo oświatowe, art. 6 pkt 1 ustawy Karta nauczyciela, a także § 2 rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w szkołach. Jednakże, podzielił stanowisko Stowarzyszenia, że wobec uczniów pełnoletnich należy stosować odrębne procedury.

[…] Niemniej jednak należy wskazać na konieczność doprecyzowania zapisów statutowych dotyczących kwestii opuszczania terenu szkoły przez uczniów pełnoletnich np. poprzez wprowadzenie zasady konieczności własnoręcznego potwierdzania przez ucznia wyjścia ze szkoły i ewentualnego powrotu do szkoły w trakcie zajęć, w założonym odrębnie rejestrze. W opinii CEA kwestia ta powinna zostać skonsultowana z radą rodziców, bowiem wprowadzać będzie zasadę zwolnienia szkoły z odpowiedzialności za takiego ucznia.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Choć można mieć zastrzeżenia do opinii, jakoby szkoła brała jakąkolwiek odpowiedzialność za decyzję pełnoletniego ucznia w sprawie opuszczenia terenu szkoły, to cieszymy się, że CEA dostrzega różnicę między dziećmi a osobami, które są na ostatniej prostej do ukończenia swojej edukacji w szkoły.

Zasady korzystania z telefonów komórkowych nadal powodują nieprawidłowości

Regulamin dotyczący korzystania z telefonów komórkowych.

Pomimo tego, iż art. 99 pkt. 4 prawa oświatowego stanowi, że obowiązki ucznia określa się w statucie szkoły z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły, ZSIPA w Nysie zawarło te kwestie w regulaminie. Skoro ustawodawca nakazał, aby dana regulacja była zawarta na poziomie statutowym – nie można utworzyć innego dokumentu w tym celu.

Zgodnie z art. 99 pkt 4 ustawy – Prawo oświatowe, w statucie szkoły należy określić obowiązki ucznia w zakresie przestrzegania warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie placówki. Nie jest zatem zgodne z przywołanym przepisem ustawy tworzenie odrębnego regulaminu w powyższym zakresie.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Przepisy zakazujące nagrywania bądź fotografowania nauczycieli bez ich pozwolenia.

Nie ulega wątpliwościom, że temat fotografowania i filmowania nauczycieli wzbudza liczne kontrowersje oraz emocje, gdyż zachodzi obawa o wykorzystanie utrwalonego materiału. Pomimo tego, w naszej opinii nie można całkowicie zabronić uczniom nagrywania bądź fotografowania nauczycieli, a brak zgody nie może być równoznaczny z brakiem możliwości nagrywania ich. Nagrany materiał może być wykorzystany na przykład do powtórzenia wiadomości omówionych na zajęciach, co samo w sobie nie jest naruszeniem dóbr osobistych (art. 23 i 24 Kodeksu Cywilnego) ani praw związanych z wykorzystaniem wizerunku (art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Ponadto takie nagranie może być dowodem w sytuacji, kiedy nauczyciel stosuje przemoc wobec ucznia. Oczywiście przez cały czas mówimy o użytku osobistym, publikacja nagrania przez ucznia np. w Internecie mogłaby narazić go na prawne konsekwencje.

[…] W opinii organu, samo nagrywanie i wykorzystywanie takiego nagrania wyłącznie na użytek osobisty jest dozwolone. Jednakże w przypadku udostępnienia takich nagrań np. w Internecie, bez zgody osób nagrywanych, mogłoby naruszać ich dobra osobiste (zgodnie z art. 23 kodeksu cywilnego). W ocenie organu powyższe działania mogłyby również prowadzić do naruszenia art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2509), zgodnie z którym rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. Co więcej, dyspozycje ww. przepisów nie dotyczą jedynie nauczycieli, ale również uczniów, których dobra osobiste pozostają pod ochroną prawa cywilnego. W związku z powyższym, w opinii Centrum brak wprowadzenia przez szkołę ograniczeń w zakresie możliwość nagrywania/fotografowania stwarzałoby ryzyko nadużyć zarówno w stosunku nauczycieli jak i uczniów.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Jak zauważamy, stanowisko dyrektora CEA jest dosyć ostrożne i wypośrodkowane, ale zgodne z naszym. Niestety, nie otrzymaliśmy konkretniejszych informacji ani wskazówek, jakie ograniczenia – zdaniem organu – można wprowadzić. Pewne jest to, że nagrywania zabronić nie można, ale z takiego nagrania można korzystać wyłącznie w sposób, który nie narusza prawa.

Przepisy nakazujące deponowanie telefonu w określonych miejscach.

W regulaminie korzystania z telefonów komórkowych można odnaleźć też regulacje nakazujące uczniowi odłożenie go w określonym miejscu np. do plastikowego koszyka, podczas lekcji. Jako Stowarzyszenie uważamy, że jest to dopuszczalne rozwiązanie, bowiem nie dochodzi w ten sposób do naruszenia prawa a jednocześnie uczniowie nie korzystają z telefonów na zajęciach bez zezwolenia nauczyciela.

Dyrektor CEA podzielił nasze stanowisko, argumentując:

[…] Ze wskazanego przepisu ustawy [red. art. 99 pkt 4 prawa oświatowego], wynika również, że uczniowie mają prawo korzystać z telefonów komórkowych na terenie szkoły, pod warunkiem przestrzegania w tym zakresie zasad zawartych w statucie szkoły. Jednocześnie ustawodawca nie wskazuje wytycznych, jakimi należy kierować się przy ustalaniu ww. zasad, w związku z czym każda szkoła ustala je we własnym zakresie mając na uwadze specyfikę funkcjonowania danej placówki. Ma to szczególne znaczenie w odniesieniu do szkół i placówek artystycznych. Należy również zauważyć, że powyższy przepis nie zabrania ograniczania uczniom swobody w korzystaniu z urządzeń elektronicznych, zatem w opinii organu dopuszczalny jest np. nakaz ich wyłączania czy obowiązek ich deponowania w ustalonym miejscu w trakcie trwania zajęć lekcyjnych.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Regulaminowy problem jest niestety szerszy, bowiem oprócz odkładania telefonów w określonych miejscach, deponowanie może polegać również na oddaniu go do sejfu dyrektora – w przypadku kiedy uczeń nie przestrzega zasad. Organ niestety nie wypowiedział się szerzej w tym zakresie. Naszym zdaniem szkoła nie posiada uprawnień do rekwirowania telefonu, nawet w przypadku kiedy uczeń łamie regulamin i bezwzględnie podtrzymujemy to stanowisko.

Statutowy nakaz uczestniczenia w pracach porządkowych

Zdaje się, że wszyscy słyszeliśmy już o ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. 2022 poz. 1700). To właśnie tam narodził się kontrowersyjny pomysł, aby uczeń w ramach kary realizował prace porządkowe na rzecz szkoły. Artykuł 65 ust. 2 Konstytucji RP stanowi, że obowiązek pracy może być nałożony tylko przez ustawę, a więc statut szkoły – będący hierarchicznie niższym aktem prawnym – nie może samodzielnie nakładać na ucznia takiego obowiązku, nawet jeśli jest wprost przepisany z ustawy!

CEA się z nami zgodziło i wskazało, że niniejsze postanowienie należy uchylić.

W opinii organu, uczeń akceptując zapisy statutu szkoły oraz regulaminów wewnętrznych dotyczących jej funkcjonowania, ma obowiązek np. dbać o zachowanie porządku w szkole, a stopień wywiązywania się z ww. obowiązku może podlegać ocenie na gruncie oceny zachowania. Natomiast żaden przepis prawa nie obliguje ucznia do uczestnictwa w pracach porządkowych na terenie placówki. Wobec powyższego przedmiotowy zapis Statutu ZSPA należy uchylić.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Skreślenie z listy uczniów za 75 godzin nieusprawiedliwionych

Jednym z podstawowych kryteriów wymierzania kary jest proporcjonalność. Najprościej ujmując, zastosowany środek musi być adekwatny do przewinienia. Niniejsze postanowienie statutowe jest doskonałym przykładem nieprzestrzegania tej reguły. Skreślenie z listy uczniów uznać należy za jedną z surowszych konsekwencji, jakie można ponieść w porównaniu na przykład do uwagi, nagany czy obniżonego zachowania. Regularne i nieusprawiedliwione opuszczanie zajęć lekcyjnych jest niewywiązywaniem się z obowiązku, za które uczeń powinien ponieść karę, ale nie dla samego ukarania a przede wszystkim ku temu, żeby został zmotywowany do poprawy swojego zachowania.

Dociekliwych zachęcamy do zapoznania się z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 22 listopada 2018 roku o sygnaturze III SA/ŁD 661/18 i porównania obu sytuacji: opisywanej w przytoczonym wyroku oraz sytuacji skreślenia ucznia w przypadku nieusprawiedliwionych 75 godzin. Da się zauważyć subtelną różnicę w zastosowaniu tej kary.

Problem tego postanowienia zauważa także Centrum Edukacji Artystycznej. Organ zgodził się z nami co do tego, że jest ono zbyt surowe i dostrzegł jeszcze inne kwestie: takie, że nie można skreślić ucznia szkoły artystycznej bez zgody CEA oraz to, że brak usprawiedliwienia godzin przez rodziców nie jest bezpośrednią winą ucznia, więc statut powinien przewidywać sposób działania w przypadku wystąpienia takich sytuacji.

Przedmiotowy zapis Statutu należy uznać za sprzeczny z art. 44zia ust. 3. ustawy o systemie oświaty, na podstawie którego uczeń posiadający nieusprawiedliwione nieobecności, za zgodą rady pedagogicznej może zdawać egzamin klasyfikacyjny. W opinii Centrum Edukacji Artystycznej, nieusprawiedliwienie 75 godzin lekcyjnych nie powinno przesądzać o skreśleniu ucznia z listy uczniów. Ponadto skreślenie ucznia objętego obowiązkiem szkolnym z listy uczniów bez zgody specjalistycznej jednostki nadzoru jaką jest CEA – jest niemożliwe (vide: art. 68 ust. 3a ustawy Prawo oświatowe). Co więcej, skreślenie z listy uczniów jest najsurowszą karą wobec ucznia, zatem statut szkoły musi jednoznacznie określać katalog naruszeń oraz procedurę postępowania w przypadkach ich wystąpienia. Jednocześnie, w kontekście powyższego, zasadne jest aby statut szkoły określał sposób działania w przypadkach wystąpienia naruszeń, które nastąpiły nie z winy ucznia, np. brak usprawiedliwienia nieobecności ucznia przez jego rodziców.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

Inne, niejasne przesłanki do skreślenia z listy uczniów

Według statutu, ucznia można skreślić nie tylko kiedy uczeń opuszcza zajęcia, ale także w przypadku: postępowania niegodnego, nieodpowiedzialnego, godzącego w dobre imię szkoły, w tym naruszenia porządku w miejscach publicznych udokumentowanego przez policję lub straż miejską, skazania prawomocnym wyrokiem sądu.

Podobnie jak wcześniej, należy podkreślić surowość kary jaką jest skreślenie z listy uczniów. Niewątpliwie, skreślenie ucznia, który zachowuje się niewłaściwie i przynosi szkole złą sławę jest najprostszym sposobem, aby pozbyć się problemu. Statut ZSiPA nie wskazuje konkretnie, jakie czyny spowodują wydalenie ucznia a ogranicza się wyłącznie do ich nacechowania. Jak rozumieć, czym jest niegodne bądź nieodpowiedzialne zachowanie? wachlarz możliwości rozumienia tych pojęć jest zatem dość szeroki. Czyny, które przesądzają o wymierzeniu kary ostatecznej nie mogą mieć formy dorozumianej, powinny zostać tak nazwane, aby nie wzbudzały wątpliwości interpretacyjnych. Dodatkowo trzeba mieć na uwadze fakt, że pod pojęciami odnoszącymi się do wszelako rozumianej moralności kryją się czyny o różnej ciężkości i kategorii. Niektóre z nich faktycznie mogą stanowić solidną podstawę do usunięcia ucznia ze szkoły, a za niektóre będzie to obiektywnie nieadekwatna kara, a statutowo obie kwalifikują się tak samo. Naszym zdaniem jest to zupełnie niesprawiedliwe i niejasne, dlatego wnieśliśmy o uchylenie tego postanowienia, z czym zgodził się dyrektor CEA.

A oto fragment odpowiedzi:

Dyrektor szkoły nie posiada zupełnej dowolności we wskazywaniu przypadków mających prowadzić do skreślenia ucznia z listy uczniów. Wymienione powyżej w Statucie ZSPA zachowania uczniów, w opinii organu, są określone w sposób zbyt ogólny, szeroki i nieprecyzyjny. Jak wskazano powyżej, skreślenie z listy uczniów jest najsurowszą karą wobec ucznia, stosowaną wyłącznie w sytuacjach wyjątkowych, po wykorzystaniu wszystkich możliwych oddziaływań wychowawczych, w tym zapewnieniu ze strony szkoły pomocy psychologiczno–pedagogicznej. W związku z powyższym ww. zapis Statutu ZSPA podlega uchyleniu. Jednocześnie zaleca się ponowną redakcję ww. zapisu w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych, ze wskazaniem rodzajów zachowań mogących prowadzić do skreślenia ucznia z listy uczniów oraz jasnych i precyzyjnych kryteriów ich oceniania.

Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej w piśmie z dnia 27.11.2023, sygn. WP.0251.9.2023.AF.

I na koniec…

Esencja każdego statutu – czyli pospolite nieprawidłowości, które muszą wystąpić w każdej naszej interwencji i bez których statut istnieć nie może.

Regulacje dotyczące wyglądu ucznia

Statut ZSiPA stanowił, że ocenę wzorową zachowania otrzymuje uczeń, który wyróżnia się schludnym wyglądem, tj. ubiera się stosownie do okoliczności, zachowuje takt i umiar w ubiorze (wyglądzie zewnętrznym) oraz dba o higienę osobistą. Powstał także odrębny regulamin, w którym określono szczegółowe zasady ubierania się na terenie szkoły.

Podobnie jak w przypadku regulaminu korzystania z telefonów komórkowych, regulamin dotyczący wyglądu nie powinien mieć miejsca – takie zasady określa statut. Wynika to wprost z art. 99 ustawy prawo oświatowe. Ustęp trzeci tego artykułu mówi o zasadach ubierania się na terenie szkoły. Pojęcie ubiór jest węższe niż wygląd, więc szkoła nie ma prawa tak bardzo ingerować w wizerunek ucznia. Ponadto wszelkie, pojawiające się ogólnikowe pojęcia takie jak: „schludny” „niewyzywający” nie mogą mieć miejsca – muszą być usunięte albo doprecyzowane, aby nie pozostawiały wątpliwości interpretacyjnych.

Ocena celująca za opanowanie umiejętności wykraczających poza podstawę programową

W myśl § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. 2019 poz. 373) ocena celująca jest najwyższą oceną w skali ocen możliwych do uzyskania w szkole. Zrozumiałe jest zatem wprowadzenie wyższych wymagań, ale nie mogą one wykraczać poza podstawę programową lub program nauczania. Uczeń, który opanował te wiadomości – zasługuje na ocenę celującą.

Brak zasad dotyczących usprawiedliwiania nieobecności

Z problemem dotyczącym usprawiedliwiania nieobecności spotykamy się dość często, w tym przypadku problem jest o tyle nietypowy, że statut stanowi następująco: formę usprawiedliwień określa wychowawca w porozumieniu z uczniami i rodzicami.

Art. 99 ustawy prawo oświatowe, ust. 3 nakazuje, aby w statucie określić konkretnie termin i formę usprawiedliwiania się – z wyszczególnieniem uczniów pełnoletnich. Pozostawienie dowolności wychowawcy w tym zakresie nie spełnia wymogu zawartego w ustawie, a ponadto może godzić w prawa tych, którzy ukończyli osiemnaście lat – bowiem wychowawca w porozumieniu z rodzicami mógłby ograniczyć im możliwość samodzielnego usprawiedliwiania się a nawet całkowicie to uniemożliwić. Z racji tego konieczne jest dostosowanie postanowienia statutowego do obowiązujących przepisów.

W niniejszym wpisie zostały omówione najistotniejsze elementy podjętej przez nas interwencji. Dla dociekliwych zostawiamy także zredagowane i wysłane przez nas pismo oraz otrzymaną odpowiedź na nie.

pismo interwencyjne: https://umarlestatuty.pl/wp-content/uploads/2023/12/OP-2_2023.pdf

decyzja w sprawie ZSiPA: https://umarlestatuty.pl/wp-content/uploads/2023/12/Decyzja-ws.-Stautu-ZSiPA-w-Nysie.pd

grafika wyróżniająca: https://pixabay.com/pl/photos/farba-sztuka-kolor-kolorowy-2243562/